Harici Yük Çırpıntı Sertifikasyonu

-A +A

TÜBİTAK SAGE bünyesinde gerçekleştirilen harici yük çırpıntı sertifikasyon süreci,
• Aeroelastik Yerde Titreşim Testleri (YTT)
• Sonlu Eleman Modeli Güncelleme
• Aeroelastik Analizler
• Çırpıntı Uçuş Testleri

aşamalarından oluşmakta ve bu sayede hava platformuna sertifiye edilecek olan harici yüklerin (füze, akıllı bomba vb.) hava platformu üzerindeki aeroelastik etkileri araştırılmakta ve analiz edilmektedir.
Bu kapsamda, hava platformunun, ilgilenilen harici yükleme konfigürasyonunda, önceden tanımlı uçuş zarfı sınırları içerisinde aeroelastik kararsızlıklara maruz kalıp kalmadığı incelenmekte ve karşılaşılması olası aeroelastik kararsızlıklar göz önünde bulundurularak ilgili harici yükleme durumu için uçuş zarfı güncellenmektedir.
TÜBİTAK SAGE, harici yük sertifikasyon sürecinin her aşamasını kendi imkanları ve 1. Hava İkmal Bakım Merkezi Komutanlığı/Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın desteği ile icra edebilecek yetkinliğe sahiptir.

 

1. AEROELASTİK YERDE TİTREŞİM TESTLERİ (YTT)

Aeroelastik yerde titreşim testleri, çırpıntı sertifikasyon sürecinin ilk basamağını oluşturmakta olup bu yer testlerinin amacı, MIL-HDBK-1763 askeri standardına uygun olarak test edilecek hava platformu/harici yük konfigürasyonunun, teorik çırpıntı hesaplamalarında kullanılmak üzere önemli modlarının frekans, sönüm ve mod şekillerinin deneysel olarak hesaplanmasıdır.

 

YTT Sistemi Özellikleri
Donanım
  •  Pnömatik Askılama Sistemi
  •  Elektromanyetik Modal Sarsıcılar
  •  168 kanallı SCADAS III Veri Toplama Sistemi

Yazılım

  •  LMS Test.Lab Structures Acquisition
  •  LMS PolyMAX

Ölçerler

  •  Tek Eksenli İvmeölçerler (10 g, 50 g, 500 g)
  •  Üç Eksenli İvmeölçerler (50 g)
  •  Dinamik Yük Ölçerler 

2. SONLU ELEMAN MODEL GÜNCELLEME

 

Bu aşamada, kabuk ve kiriş elemanlardan oluşan hava platformu/harici yük sonlu eleman modelindeki eleman özellikleri, sistematik bir şekilde değiştirilmekte ve böylelikle sonlu eleman modelinin mod şekli ve doğal frekanslarının YTT’den elde edilen modal verilerle birebir örtüşmesi sağlanmaktadır.

Sonlu elemanlar modeline ait tasarım değişkenleri optimizasyon süreci neticesinde güncellenerek sonlu eleman modelinin modal özellikleri ile Yer Titreşim Testi’nden elde edilen modal özellikler arasındaki hata en aza indirilinceye kadar sürdürülmek-tedir.

 3. AEROELASTİK ANALİZLER

Aeroelastik analizlerin gerçekleştirildiği bu aşamada, çırpıntı sertifikasyonu yapılacak tüm hava platformu/harici yük konfigürasyonlarının aeroelastik açıdan kritiklik ön-celiklendirmesi yapılır, çırpıntı testi yapılması gerekli olan kritik konfigürasyonlar tespit edilir ve hız-irtifa verisinin yer aldığı çırpıntı test matrisi oluşturulur.

 4. ÇIRPINTI UÇUŞ TESTLERİ

Sertifikasyon sürecinin son aşaması olan bu uçuş testlerinin amacı, MIL-HDBK-1763 askeri standardına uygun olarak test edilecek hava platformu/harici yük konfigüras-yonunun, önceden tanımlı uçuş zarfı içerisinde, herhangi bir aerodinamik kararsızlı-ğa maruz kalmadığını ve bu konfigürasyonun kabul edilebilir sönüm karakteristiğine sahip olduğunu doğrulamaktır.

 

Çırpıntı uçuş testleri sırasında hava platformu aeroelastik modları çırpıntı tahrik sistemi ile tahrik edilerek belirlenen uçuş koşullarında veri toplanır, Mobil Telemet-re İstasyonu aracılığıyla alınan veriler gerçek zamanlı modal analizlerde kullanılarak sönüm kestirimi yapılır.

Donanım/Yazılımlar

  •  Çırpıntı Tahrik Sistemi
  •  Mobil Telemetre İstasyonu
  •  SCADAS III Veri Toplama Sistemi
  •  LMS Test.Lab Flutter Testing